Zakaz, a może nakaz leczenia zwierzęcia obserwowanego pod kątem zakażenia wścieklizną?
Obowiązek obserwacji zwierzęcia podejrzanego o zakażenie wścieklizną
Po otrzymaniu zawiadomienia o podejrzeniu wystąpienia u zwierzęcia wścieklizny, powiatowy lekarz weterynarii podejmuje niezwłocznie czynności mające na celu wykrycie lub wykluczenie tej choroby. Stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 stycznia 2005 r. w sprawie zwalczania wścieklizny, lekarz nakazuje niezwłoczne odosobnienie zwierzęcia podejrzanego o chorobę lub zakażenie, które mogło zakazić wirusem choroby człowieka. Lekarz nakazuje obserwację tego zwierzęcia trwającą 15 dni oraz badania tego zwierzęcia w czasie trwania obserwacji.
Czy można leczyć zwierzę obserwowane pod kątem wścieklizny?
Wspomniane rozporządzenie nie przewiduje zakazu leczenia poddanego obserwacji zwierzęcia, podejrzanego o chorobę lub zakażenie wścieklizną. Stanowisko takie w pełni podziela Główny Inspektorat Weterynarii (pismo z 9 lutego 2024 r., znak sprawy: WChZZ.016.3.2024: https://koper.net.pl/wp-content/uploads/2024/02/udzielenie-informacji-publicznej-GIW.pdf). Ewentualny taki zakaz uznać należałoby też za sprzeczny z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, jak i ustawy z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, które nakazują ochronę i leczenie zwierząt.
Obowiązek leczenia zwierząt przez lekarzy weterynarii
Zgodnie z przepisami ustawy o zawodzie lekarza weterynarii, wykonywanie zawodu lekarza weterynarii polega na ochronie zdrowia zwierząt oraz weterynaryjnej ochronie zdrowia publicznego i środowiska, a w szczególności: badaniu stanu zdrowia zwierząt; rozpoznawaniu, zapobieganiu i zwalczaniu chorób zwierząt oraz leczeniu zwierząt oraz wykonywaniu zabiegów chirurgicznych.
Obowiązek leczenia zwierząt przewidują także zapisy Kodeksu Etyki Lekarza Weterynarii. Kodeks stanowi, że powołaniem lekarza weterynarii jest dbałość o zdrowie zwierząt oraz weterynaryjna ochrona zdrowia publicznego i środowiska. W przypadku chorego zwierzęcia lekarz weterynarii ma obowiązek ograniczyć jego cierpienia i dążyć do przywrócenia mu zdrowia.
Nakaz humanitarnego traktowania zwierząt i zapewnienia im opieki
Obowiązek leczenia zwierząt i ograniczania ich cierpień wynika także z ustawy o ochronie zwierząt. Ustawa ta stanowi, że zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę. Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania, przez które rozumie się traktowanie uwzględniające potrzeby zwierzęcia i zapewniające mu opiekę i ochronę. Zachowanie nieuwzględniające potrzeb zwierzęcia lub niezapewniające mu opieki czy też ochrony – czyli zachowanie wobec zwierzęcia niehumanitarne – może realizować znamiona przestępstwa znęcania się nad zwierzęciem, o którym mowa w ustawie o ochronie zwierząt. W wyroku z dnia z dnia 13 grudnia 2016 r. Sąd Najwyższy wyjaśnił, że „katalog z art. 6 ust. 2 ustawy z 1997 r. o ochronie zwierząt jest otwarty i zawiera przede wszystkim typowe, ale nie wszystkie, wypadki znęcania się nad zwierzętami. Za znęcanie się nad zwierzętami może być więc uznane każde zadawanie lub dopuszczenie do zadawania bólu lub cierpienia nawet, gdy zachowanie to nie zostało wymienione wprost w żadnym z punktów tego przepisu. Wystarczy w takich sytuacjach wykazanie, że to zachowanie było niehumanitarne, a więc nieuwzględniające potrzeb zwierzęcia lub niezapewniające mu opieki czy też ochrony”.
Nakaz leczenia zwierząt poddanych obserwacji pod kątem zarażenia wścieklizną?
Odmowa leczenia zwierzęcia może być uznana za zachowanie nieuwzględniające jego potrzeb, za niezapewniające mu opieki, czy ochrony. Z tych też powodów przyjąć należy, że zwierzęciu podejrzanemu o chorobę lub zakażenie wirusem wścieklizny, znajdującemu się pod obserwacją, nie tylko nie można odmówić leczenia, ale wręcz należy poddać je leczeniu, jeżeli wymaga tego jego stan zdrowia.
opracowała: adw. Ewa Koper
źródło grafiki: pexels.com