Jazda w stanie nietrzeźwości i po użyciu alkoholu
Jazda w stanie nietrzeźwości i po użyciu alkoholu jest zabroniona. Prowadzenie pojazdu w takim stanie – w zależności od stężenia alkoholu w organizmie – jest albo przestępstwem albo wykroczeniem. W pierwszym przypadku mówimy o kierowaniu pojazdem w stanie nietrzeźwości, w drugim – w stanie po użyciu alkoholu. Przed wyrokiem w takich sprawach oskarżony (bądź obwiniony) może bronić się sam, jak i z pomocą obrońcy.
Stan nietrzeźwości
Zgodnie z definicją zawartą w przepisach prawa karnego, stan nietrzeźwości zachodzi, gdy:
1) zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub
2) zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość.
Kwestia ustalenia, czy u danej osoby zawartość alkoholu przekroczyła wyżej wymienione ustawowe granice, wydaje się jasna. Wyjaśnienia może wymagać natomiast wskazane w zacytowanym przepisie pojęcie: „prowadzi do stężenia”. Otóż oznacza ono stan, w którym:
- alkohol spożyty przez kierowcę nie przeniknął jeszcze w całości do jego krwioobiegu,
- ale spożyta ilość tego alkoholu, po pełnym wchłonięciu, doprowadzi do przekroczenia progu nietrzeźwości.
Stan po użyciu
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi definiuje stan po użyciu alkoholu. Stan ten zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:
1) stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo
2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.
Podobnie, jak w przypadku stanu nietrzeźwości, pojęcie „po użyciu alkoholu” obejmuje także inne sytuacje. Chodzi tu o przypadki, w których pełna absorbcja spożytego alkoholu skutkowałaby przekroczeniem u kierującego pojazdem stężeń wskazanych w wyżej wymienionym przepisie.
Kary za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości – art. 178a k.k., art. 87 § 1a k.w.
Kodeks karny zabrania prowadzenia pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Za taki czyn ustawa przewiduje karę: grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli kierujący był już wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w opisanym wyżej stanie, kara pozbawienia wolności wynosi od 3 miesięcy do lat 5.
Ponadto kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem podobnie działającego środka, prowadzi:
- na drodze publicznej, lub
- w strefie zamieszkania lub
- w strefie ruchu
inny pojazd niż mechaniczny, podlega karze aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 złotych.
Kary za prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu – art. 87 § 1 i 2 k.w.
Karze podlega także ten, kto znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi w ruchu pojazd mechaniczny. Kodeks wykroczeń przewiduje za taki czyn karę aresztu albo grzywny nie niższej niż 2500 złotych. Natomiast kierujący, który znajdując się w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka, prowadzi:
- na drodze publicznej, lub
- w strefie zamieszkania lub
- w strefie ruchu
inny pojazd niż mechaniczny, podlega karze aresztu albo karze grzywny nie niższej niż 1000 złotych.
Czy brak pomiaru wyklucza możliwość ustalenia stanu nietrzeźwości?
W postanowieniu z 2 marca 2022 r. w sprawie III K 24/22 Sąd Najwyższy stwierdził, jakie okoliczności wystarczają do uznania stanu nietrzeźwości. Są to np.: chwiejny chód, wyczuwalna woń alkoholu z ust, czy bełkotliwa mowa. Zdaniem Sądu Najwyższego, sąd orzekający może dokonać ustalenia, że oskarżony prowadził pojazd mechaniczny znajdując się w stanie nietrzeźwości na podstawie różnych dowodów. Nie musi to być zatem protokół badania stanu trzeźwości. Sąd może dokonać stosownych ustaleń także na podstawie zeznań świadków, czy wyjaśnień oskarżonego.
Jazda w stanie nietrzeźwości i po użyciu alkoholu może skończyć się poważnymi konsekwencjami prawnymi. W zależności od okoliczności sprawy, warto rozważyć skorzystanie w niej z pomocy adwokata.
źródło grafiki: pexels.com
